Domates Sarı Yaprak Kıvırcıklık Virüsü
HASTALIK ETMENİ
Domates sarı yaprak kıvırcıklık virusu (TYLCV)
TAŞIYICI
Beyazsinek (Bemesia tabaci)
DAĞILIM
Domates yetiştirilen ve bu taşıyıcının bunlunduğu dünya genelindeki her yer.
HASTALIK BELİRTİLERİ
Erken aşamada enfeksiyon görülen bitkiler bodurlaşabilir, dik dallar geliştirir ve yukarı doğru kıvrılan küçük sararmış yaprakçıklara sahiptir. Ağır enfekteli bitkiler genellikle meyve tutmaz. Enfeksiyon daha ileri bir aşamada oluştuğunda daha az şiddetli olsa da, yaprakçıkların sararması, yaprakların kıvrılması, meyve tutmama ve çiçek dökülmesi yaygın olabilir. Bitki enfeksiyonundan önce tutan meyve genellikle erken olgunlaşır.
HASTALIĞIN GELİŞME KOŞULLARI
Virüs enfekteli domatesler veya çeşitli patlıcangiller familyasından yabani otlardan tatlı patates beyazsineği larvaları tarafından alınır ve yetişkin beyazsinek tarafından kalıcı şekilde domates ürününe taşınır. Virüsün tarlada sekonder yayılması yaygındır. Virüs mekanik olarak taşınmaz, bu nedenle çalışanlar tarafından enfekteli bitkilerden sağlıklı bitkilere taşınması olası değildir. Hastalığın şiddetli salgınları genellikle büyük beyazsinek popülasyonlarıyla ilişkilidir.
MÜCADELE YÖNTEMLERİ
Domates ürünlerinin yakınındaki patlıcangiller familyasından yabani otların temizlenmesi kadar dirençli türlerin kullanımı da bu hastalıktan kaynaklanan kayıpları büyük ölçüde azaltır. Düzenli olarak mineral yağ uygulanması, beyazsinek tarafından virüsün alınmasını ve taşınmasını azaltarak hastalığın yayılma hızını yavaşlatmaya yardımcı olabilir. Bitki yataklarının, beyazsinekleri çeken sarı plastik malçla kaplanması ve ardından düzenli olarak insektisit sıkılması bazı alanlarda etkili olmuştur.
kaynak: seminis