Aşılı Fide Nedir?

Bilindiği üzere en iyi besin kaynağımız topraktır. Toprağın vermiş olduğu birbirinden farklı vitamine sahip besin ile vücudun ihtiyaç duyduğu gereksinim sağlanır. Bu nedenle tarım insanlığın temel ihtiyacı olan beslenme ihtiyacının aksamaması adına son derece önemlidir. Tarım ise toprağın verimsiz olması, ekilen ürünün toprağa uygun olmaması, fidenin dayanıksız olması gibi durumlardan ötürü aksayabilir. Bu aksamaları en aza indirmek ve kaliteli fideler dikerek verimi maksimum seviyeye çıkarmak adına fidelere aşılama tekniği uygulanır. 

Aşılı fide üretimi son yıllarda birçok fide üreticisi tarafından uygulanmaktadır. İki bitkinin en güçlü yönlerini birleştirerek ortaya kaliteli ve çok daha verimli bir bitkinin çıkmasını sağlayan aşılı fide tekniğinde bir bitkinin anaç yani kök kısmı ile diğer bitkinin kalem yani üst kısmı birleştirilir. Bu işleme fide aşılaması denir.

Aşılı Fide Fiyatları?

Doğru yöntemler ile yapılmış aşılı fide çeşitleri birçok noktada satılmaktadır. Diğer fidelere oranla sağlamış oldukları verim ve avantajlar sayesinde tercih edilen aşılı fidelerin fiyatları ise son derece değişkendir. Örneğin aşılı fide fiyatları hakkında araştırma yapıldığı taktirde aşılı karpuz fidesi, aşılı salatalık fidesi veya aşılı patlıcan fidesi fiyatlarının farklı olduğu görülecektir. Bu nedenle aşılı fide fiyatları hakkında genel bir fiyat vermek doğru olmayacaktır. Fide fiyatları hakkında en net ve doğru bilgiye ulaşmak için ilk olarak hangi aşılı fidelerin tercih edileceği belirlenmeli ve bu fideler üzerinden fiyat araştırılması yapılmalıdır.

Aşılı Fide Kullanımının Avantajları Nelerdir?

Aşılı fide kullanımı özellikle son dönemlerde hız kazanmaya başlamıştır. Bunun sebebi ise ilk zamanlarda insanların aşılı fideler konusunda kararsız olup daha sonrasında bu fidelerin sağlamış olduğu avantaj ve faydalar ile tanışması doğrultusunda önyargılarını kırmalarıdır. Normal fidelerden çok daha fazla avantaj sağlayan aşılı fidelerin kullanımlarının sağlamış olduğu avantajlar şu şekilde sıralanabilir:

• Daha az fide ile daha çok verim: Aşılanmış olan fideler standart özelliklere sahip olan fidelere oranla daha verimlidirler. Bu verime bağlı olarak fide dikimi esnasında da önemli bir tasarruf sağlanır. Aşılı fidede standart fideye oranla %60 daha az fide kullanılarak verimli sonuçlar elde edilir.

• Hastalıklara karşı dayanıklı: Aşılı fideler standart fidelere oranla daha güçlü yapıdadırlar. Bu duruma bağlı olarak toprak ve kök hastalıklarına karşı daha iyi koruma sağlanır. Hastalıklara karşı daha dayanıklıdırlar.

• Kökten maksimum beslenme sağlanır: Aşılı fidelerde anaç yani kök kısmı güçlü bitkilerden tercih edilir. Bu nedenle kök kısmından beslenme en iyi şekilde sağlanarak üst kısımlara iletilir.

• Topraktan bitkiye aktarım en iyi şekilde yapılır: Toprakta bulunan ve bitkilerin ihtiyaç duydukları su ve diğer elementler aşılı fidelerde üst kısımlara en iyi şekilde iletilmektedir. 
• Olumsuz koşullarda dahi başarılı sonuçlar: Aşılı fideler standart fidelerin sonuç veremeyeceği olumsuz koşullara sahip topraklarda dahi standart fidelere oranla daha başarılı sonuçlar elde edilmesine olanak tanır. 
• Daha az ilaç kullanılmasını sağlar: Aşılı fidelerde kök kısmı güçlü olması sebebiyle hastalıklara karşı daha korunaklıdırlar. Bu koruma sayesinde fideler daha az hastalanır ve buna bağlı olarak da fidelerde kullanılan ilaçların oranında önemli bir azalma yaşanır.
• Daha verimli sonuçlar verir: Aşılı fidelerin genel bakım ve gübrelenmesinde ciddi sorunlara yol açabilecek aksaklıklar yaşanmadığı taktirde standart fideler ile kıyaslandıklarında aşılı fideler daha verimli sonuçlar verir.

 

Aşılı Fide Kullanımının Dezavantajları Nelerdir?

Aşılı fide kullanımı her ne kadar avantaj sağlayan bir durum olsa da bazı durumlarda aşılı fide kullanımları da dezavantajlara sahip olabilir. Bu dezavantajlardan bahsetmek gerekirse maddelemeler halinde şu şekilde bir sıralama yapılabilir:

• Aşılı fidelerde maliyet artışı vardır: Fide aşılamasında ekstra bitkisel materyallere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu ihtiyaca bağlı olarak da aşılı fidelerde maliyet artışı yaşanmaktadır.
• Zaman ve tecrübe isteyen bir iştir: Aşılı fide kullanımı standart fidelere oranla daha fazla bakım ve öncesinde tecrübe isteyen bir iştir. Bu tecrübeye sahip olmayan kişiler tarafından kullanılması fidelerden alınacak verimi etkileyebilir.
• Aşılama sonrasında uyuşmazlık sorunu yaşanabilir: Fide aşılaması bir uzman harici kişinin kendi tarafından yapılıyorsa kullanılan anaç ve kalem sebebiyle bazı uyuşmazlıklar yaşanabilir. Bu uyuşmazlıklar sonucu aşılama doğru sonucu vermez.
• Kök bitkiye bağlı olarak bazı sorunlar yaşanabilir: Kök bitki yani anaca bağlı olarak fide aşılamasında kalite bozulmaları söz konusu olabilir.
• Hibrit anaç kullanımlarda maliyet daha da artmaktadır: Fide aşılamasında hibrit anaç kullanıldığı taktirde maliyet daha da artmaktadır. 

Ancak unutulmamalıdır ki bu dezavantajlar fide aşılaması konusunda bilgi sahibi olmayan kişiler tarafından aşılamanın yapılması halinde karşılaşılabilecek dezavantajlardır. İşin uzmanları tarafından üretilen aşılı fidelerde verimsizlik ve olası sorunlar gibi durumlar söz konusu olmayacaktır.

Aşılı Fide Nasıl Dikilir?

Aşılı fide dikimi konusunda standart fidelere göre dikkat edilmesi gereken hususlar daha fazladır. Fidelerin dikimi konusunda bu detaylara sahip olmak aşılı fidelerden alınan verimi de maksimum seviyeye çıkaracaktır. Aşılı fide dikimi aşağıdaki gibi olmalıdır:

• Toprak analizi: Aşılı fidelerden doğru sonuç alabilmek için fide dikimi öncesinde toprak analizi yapmak gerekir.
• Toprak iyi işlenmelidir: Aşılı fide dikimi öncesinde toprak derin ve iyi bir şekilde işlenerek dikim işlemine hazır hale getirilmelidir.
• Aşılamanın doğru yapıldığına emin olunmalıdır: Anaç ve kalemin birbiri ile uyumlu olduğuna ve aşılamanın doğru şekilde yapılmış olmasına dikkat edilmelidir.
• Aşı noktası toprağa temas etmemeli: Aşılı fidelerin dikiminde dikkat edilmesi gereken en önemli husus aşı noktasının toprağa temas etmemesidir. Bu nedenle fide dikimi yaparken fidenin aşı noktasının toprak üzerinde kalmasına ve toprakla hiçbir şekilde temasa geçmemesine dikkat edilmelidir.
• Dikim sonrası koruyucu kimyasallar kullanılmalıdır: Fide dikimi sonrasında yaşanabilecek toprak temelli hastalıklardan fideleri korumak adına gerekli koruyucu kimyasallar kullanılmalıdır.
• Haşerelere karşı ilaçlama yapılmalıdır: Özellikle de beyaz sine ve thrips zararlarından fideleri korumak adına fide dikimi sonrasına ilaçlama yapılmalıdır.
• Kök etrafı hava almamalıdır: Aşılı fidenin kök kısmı toprakla iyi bir şekilde sıkıştırılmalı ve hava alması engellenmelidir.
• Can suyu önem arz etmektedir: Aşılı fide dikimi sonrasında bolca can suyu verilmelidir.
• Doğru gübre tercih edilmelidir: Aşılı fideler için doğru gübre seçimi yapılmalı ve azotlu gübrelerden uzak durulmalıdır.
• Üretim planlaması doğru yapılmalı: Aşılı domates fidesi gibi güçlü kök yapısına sahip olan aşıl fidelerde hasat zamanı 1-2 hafta gecikebilmektedir. Bu nedenle güçlü kök yapısına sahip fideler dikilirken bu süre de göz önünde bulundurularak üretim planlaması doğru şekilde yapılmalıdır.
• Az ve sık su verilmeli: Aşılı fidelerde sulama az az ve sık olacak şekilde yapılmalıdır.

Aşılı Fideler Hangi Toprakta Yetişir?

Birbirinden farklı özelliklere ve ürüne sahip fide çeşitleri bulunmaktadır. Bu fide çeşitliliğine bağlı olarak fide dikimi yapacak kişiler tarafından aşılı fidelerin hangi toprakta yetiştirilebileceği sorusu sıkça sorulmaktadır. Aşılı fidelerin en önemli özelliklerinden biri de birçok farklı toprağa uyum sağlayabiliyor olmalarıdır. Bu nedenle aşılı fidelerin yetişeceği toprak skalası son derce geniştir. 

Toprağa dikimi yapılacak aşılı fidenin kök kısmı toprak ile uyum sağlıyorsa o zaman o toprağa aşılı fide dikimi yapılabilir. Bunun yanında fide dikiminden önce toprağın yeterinde tavlı olması gereklidir. Çok ıslak veya çok kuru toprağa aşılı fide dikimi yapılmamalıdır.